لایحه تاخیرات ، صفر تا صد همراه مثال
لایحه تاخیرات چیست؟
در صورت وقوع هر یک از مواردی که موجب افزایش مدت اجرای کار شود (با توجه به شرایط قرارداد)، پیمانکار می‌تواند درخواست تمدید مدت پیمان را بنماید. پیمانکار مجموعه‌ای مستند از علل تاخیر در پروژه را تهیه می‌نماید تا به کمک آن بتوان سهم هریک از طرفین قرارداد در بروز تاخیر را تعیین نمود. با توجه به قوانین عمومی رایج در کشور به میزانی که پیمانکار تاخیر مجاز داشته باشد، پیمان جهت تکمیل موضوع قرارداد تمدید خواهد شد. لایحه تاخیرات و یا گزارش تاخیرات در زبان انگلیسی معادل عبارت delay report می باشد.
تهیه لایحه تاخیرات پروژه های عمرانی به چه صورت است؟
لایحه تاخیرات از دو دسته اصلی تاخیرات فنی و تاخیرات مالی تشکیل شده است.
جهت برآورد تاخیرات مالی از بخشنامه ۵۰۹۰ و ۱۳۰۰ استفاده می شود. و جهت برآورد تاخیرات فنی با توجه به قرارداد از یکی از روشهای رایج در این زمینه استفاده میشود. در نهایت تاخیرات فنی و تاخیرات مالی با کسر همپوشانی ها، مشخص خواهد شد.
تاخیرات فنی و مالی چیست؟
تاخیرات فنی به تاخیراتی که گفته می شود کا ناشی از علل فنی ایجاد شده است. مهم ترین تاخیرات فنی تاخیر در تحویل زمین کارگاه، تاخیر در ابلاغ نقشه ها و مستندات پروژه، تاخیر در ابلاغ دستورکار، معارض در محل پروژه و…. می باشد.
تاخیرات مالی به تاخیراتی گفته می شود که ناشی از علل پرداختها و مطالبات مالی ایجاد شده است. مهم ترین تاخیرات مالی تاخیر در پرداخت صورت وضعیتهای ماهانه و تاخیر در واریز پیش پرداخت می باشد.
برنامه زمان بندی مصوب چیست؟
هر برنامه زمانبندی پروژه که به تایید ارکان پروژه رسیده باشد (معمولا کارفرما، مشاور و پیمانکار) یک برنامه زمانبندی مصوب است. اولین برنامه زمانبندی مصوب، برنامه زمانبندی کلی منظم به پیمان است. برنامه های زمانبندی کلی، تفصیلی و برنامه های اجرایی کوتاه مدت در صورتی که به تایید ارکان پروژه رسیده باشد، یک برنامه زمانبندی مصوب خواهد بود.
زمان تهیه لایحه تأخیرات
بر اساس مفاد بند ج ماده ۳۰ شرایط عمومی پیمان: در پایان مدت اولیه پیمان یا هر تمدید مدت پیمان اگر کار به اتمام نرسیده باشد، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار و با توجه به موارد تعیین شده در بند الف، علل تاخیرکار را بررسی می کند و میزان و مدت مجاز و غیر مجاز آن را با توافق پیمانکار تعیین می نماید و به کارفرما گزارش می کند سپس نظر کارفرما را در مورد میزان مجاز یا غیر مجاز کار به پیمانکار اعلام می کند و معادل مدت تاخیر مجاز، مدت پیمان را تمدید می نماید.
نکته مهم: مورد حایز اهمیت در این بند عبارت ” با توافق پیمانکار ” است که در صورتی که مشاور پس از دریافت پرونده تأخیرات از پیمانکار به صورت یک جانبه اقدام به اعلام نتیجه به کارفرما نماید، پیمانکار می تواند با استنادبه این بند به نظر مشاور اعتراض قانونی نماید. کل تأخیرات = تأخیرات مجاز ( تمدید مدت پیمان) + تأخیرات غیر مجاز ( جریمه )
خلاصه ادعاهای پیمانکار
- برنامه زمانبندی به روز شده بر اساس ادعاهای پیمانکار یا نمودار همپوشانی تأخیرات
- جدول محاسبه تأخیرات مالی ناشی از تاخیر در پرداخت صورت وضعیتها و پیش پرداختها
- لیست مکاتبات انجام شده توسط پیمانکار جهت دریافت نقشه ها یا دستور کارها یا جزییات اجرایی
- لیست روزهایی که به دلیل مشکلات جوی خارج از استاندارد ۲۰ سال گذشته کارگاه تعطیل بوده است
- لیست هر گونه ادعایی که موجب تطویل زمان اجرای یک فعالیت یا تاخیر در شروع یک فعالیت شده است.
- عدم تحویل قسمتی از پروژه یا عدم گشایش جبهه های کاری
- تأخیرات در تحویل مصالح درتعهد کارفرما
نکته مهم: بیان کلی لیست موجب سر در گمی مشاور در زمان بررسی شده و تصمیم گیری را برای مشاور سخت و به نتیجه رسیدن کلیم توسط پیمانکار را آسان می کند لذا درصورتی که شما در مقام پیمانکار در حال تهیه گزارش هستید لیست را با جا انداختن برخی مکاتبات تهیه نمایید.
مستندات مورد نیاز در لایحه تأخیرات
هر عامل تاخیر دارای یک زمان شروع تاخیر و یک زمان پایان تاخیر است. جهت اثبات تاخیر رخ داده نیاز به ارائه مستنداتی جهت زمان شروع تاخیر، زمان پایان تاخیر، زمان آگاه سازی کارفرما و در صورت لزوم مدت تاخیر می باشد.
مهم ترین مستنداتی که در تهیه لایحه تاخیرات استفاده می شود عبارتند از: قرارداد اولیه، صورتجلسات، صورت وضعیتها، گزارشهای روزانه، مجوزهای کاری، مکاتبات ارسالی و دریافتی، دستورکار، پرسشهای فنی و… می باشد. در این مقاله لیست کامل مستندات را آماده کرده‌ایم که در زیر نیز به برخی از آنها اشاره شده است:
- خلاصه اطلاعات قراردادی پروژه و ضمایم
- خلاصه آخرین وضعیت پیشرفت پروژه به همراه نمودارها و عکسها و تعیین میزان تاخیر صورت گرفته (ازپایان قرارداد) تا لحظه تهیه گزارش (اعم ازتأخیرات مجازوغیرمجاز)
- برنامه زمانبندی اولیه پروژه
- مکاتبات صورت گرفته بین طرفین
- گزارشات
- مستندات مربوط به زمان و میزان مصالح وارده (درتعهد کارفرما) به کارگاه لایحه تاخیرات
مستندات تاخیرات پروژه را چگونه جمع آوری کنیم؟
- هر گاه به شما از طرف کارفرما، مشاور و یا دستگاه نظارت به صورت شفاهی دستوری مبنی بر تغییر ابلاغ شد و حاضر نیست آن را به شما کتباً ابلاغ کند، حتماً شما به ایشان یک نامه زده و در آن قید کنید که باتوجه به دستور شفاهی جنابعالی مبنی بر تغییر و یا هولد شدن آن قسمت از کار فلان اتفاق افتاده و یا صرفاً جهت اطلاع به ایشان نامه بزنید تا با این روش بتوانید برای پایان پروژه مستندات تهیه کنید.
- در گزارشات روزانه و در قسمت موانع و مشکلات حتماً دستورات شفاهی نظارت را ذکر کنید وسعی کنید آن را در اولین فرصت صورتجلسه کنید.
- دستور کارهای جدید را در صورت موازی بودن با فعالیت های دیگر با سرعت پایینی انجام دهید و میتونید۱۰% باقی مانده کار را هر روز در گزارشات روزانه قید کنید ( حتی بعد از اتمام کار )
- در صورتیکه قسمتی از کار توسط نظارت یا کارفرما هولد می باشد ، به هیچ عنوان اگر در آن قسمت کار می کنید نباید در گزارشات روزانه آن را درج نمایید.
- به دلیل اینکه بتوانیم در پایان پروژه در لایحه تاخیرات ثابت کنیم که به دلیل هولد بودن آن قسمت از کار نمی توانستیم هیچ کاری انجام دهیم و بعد به گزارشات روزانه استناد می کنیم.
- در صورت کوچکترین تغییرات در نقشه ها آن را بزرگ نمایی کنید طی نامه ای صرفاً جهت اطلاع به مشاور و کارفرما اطلاع دهید و مراقب باشید از ذکر کردن چیزی به اسم تاخیر در نامه اکیداً خودداری کنید چرا که سریعاً مشاور مقاومت می کند
مستندات بخش ادعاهای مالی لایحه تاخیرات
- نامه تحویل صورت وضعیت به دستگاه نظارت
- روکش صورت وضعیت تأیید شده توسط کارفرما
- کپی چک پرداختهای صورت گرفته یا هر سند مالی دیگر که مورد تأیید طرفین بوده و تاریخ دقیق پرداخت کارفرما را تعیین نماید (مانند گزارش ذیحسابی پروژه)
- کپی نامه ارسال ضمانتنامه برای کارفرما
- کپی نامه تأیید پرداخت پیش پرداخت توسط مشاور
مستندات بخش ادعاهای غیر مالی
- نامه دستور توقف کار توسط کارفرما یا مشاور
- گزارشات روزانه (شرایط نامساعد جوی)
- نامه درخواست ابلاغ نقشه یادستور کار توسط پیمانکار به مشاور
- نامه ابلاغ نقشه ها یا دستور کارها توسط مشاور
- نامه درخواست تأیید ابلاغ قیمت جدید
- نامه تأیید قیمت جدید
- نامه درخواست رفع مشکل نقشه
- نامه اصلاحیه (ویرایش) نقشه ها
چگونه لایحه تاخیرات بنویسیم؟
برای نوشتن لایحه تاخیرات می بایست ابتدا مستندانی که ممکن است نشان دهنده بروز تاخیر در پروژه باشند دسته بندی نمود. سپس برای محاسبه تاخیرات فنی با استفاده از یکی از روشهای رایج تحلیل تاخیرات فنی، مستندات تاخیر را روی برنامه زمانبندی اثر می دهیم. با توجه به روش مورد استفاده عوامل تاخیر روی برنامه زمانبندی اضافه، کاهش و یا مقایسه می شوند. برای محاسبه تاخیرات فنی از بخشنامه های ۵۰۹۰ و ۱۳۰۰ استفاده می شود. در نهایت پس از تعیین تاخیرات فنی و مالی، همپوشانی تاخیرات کاسته شده و نتایج در قالب لایحه تاخیرات منعکس می شود. لایحه تاخیرات از دو بخش لایحه یا گزارش تاخیرات و مستندات تشکیل می شود.