اجزای آسانسور
آسانسورها به عنوان یکی از مهمترین وسایل حمل و نقل عمومی در ساختمانها و سازمانها اهمیت بسیاری دارند. این سیستمها برای جابجایی افراد و بارها در طول ساختمانهای بلند و پرتردد بسیار ضروری هستند.با بررسی اجزای آسانسور، عملکرد آن و اهمیت ایمنی در این سیستمها، بهبود کارایی و ایمنی آسانسورها میسر خواهد شد.
در این مقاله، تلاش خواهیم کرد تا نقش و اهمیت هر اجزا و سیستمها در حرکت و ایمنی آسانسور را به دقت بررسی کنیم.
البته توجه داشته باشید که نحوه نصب آسانسور و مهارت پیمانکار آسانسور اهمیت بسیاری در اطمینان حاصل از کارکرد صحیح و ایمنی آسانسور دارد. نصب درست آسانسور، شامل آمادهسازی و آموزش صحیح پیمانکاران، استفاده از تجهیزات با کیفیت، رعایت استانداردها و مقررات ایمنی و تکنیکهای حرفهای است. پیمانکار آسانسور باید دارای مهارت و تجربه لازم برای اجرای صحیح و دقیق کارهای نصب باشد، زیرا هر گونه خطا در فرآیند نصب میتواند منجر به عملکرد نامطلوب و حتی خطرناک آسانسور شود. از این رو، انتخاب یک پیمانکار آسانسور با تواناییهای فنی و تخصصی مناسب و رعایت دقیق اصول نصب اهمیت بسیاری در بهرهوری و ایمنی آسانسور دارد.
اجزای آسانسور چیست؟
موتور آسانسور
موتور آسانسور عبارت است از سیستمی که مسئول حرکت آسانسور و ایجاد نیروی لازم برای جابجایی آن است. این سیستم شامل یک موتور قدرتمند است که به وسیله سیستمهای مختلفی نظیر قطبنماها و پروانهها قدرت و سرعت لازم برای حرکت آسانسور را فراهم میکند. موتور آسانسور معمولاً از نوع القایی استفاده میشود و توسط سیستم درایو کنترل میشود. علاوه بر موتور، دیگر اجزای مهم موتور آسانسور شامل قطبنماها، پروانهها، تسمهها و صفحههای کوپلینگ میشود.
اجزا و قطعات بخش موتور آسانسور عبارتند از:
۱. موتور اصلی: موتور اصلی آسانسور که معمولاً یک موتور الکتریکی است، نیروی مورد نیاز برای حرکت آسانسور را تأمین میکند. این موتور با استفاده از انرژی الکتریکی به حرکت آسانسور کمک میکند.
۲. گیربکس: گیربکس یک قطعه مهم در بخش موتور آسانسور است که وظیفه تقویت و انتقال نیروی موتور به قطعات دیگر سیستم را برعهده دارد. گیربکس در کنار موتور قرار میگیرد و نیروی ایجاد شده توسط موتور را تقویت میکند.
۳. صفحهپیچ: صفحهپیچ یا همان میله پیچی، وظیفه انتقال نیروی چرخشی از موتور به سیستم بالابری را برعهده دارد. این قطعه با چرخش و جابجایی صفحهپیچ، آسانسور را به طرف بالا یا پایین حرکت میدهد.
۴. ترمز موتور: ترمز موتور نقش مهمی در ایمنی آسانسور دارد. این ترمز در صورت قطع برق یا توقف اضطراری، موتور را توقف و در جای خود قفل میکند تا جلوی حرکت آسانسور را بگیرد.
انواع موتور آسانسور:
- موتور آسانسور الکو
- موتور آسانسور ایتال
- موتور آسانسور ایتالیایی
- موتور آسانسور بهران
- موتور آسانسور بهران
- موتور گیرلس آسانسور
2. سیستم کنترل
سیستم کنترل آسانسور مسئول کنترل حرکت و موقعیت آسانسور است. این سیستم شامل کنترلرها و سیستمهای کنترل مختلف است که عملکرد هماهنگی بین ماشین آسانسور و رابط کاربری را انجام میدهند. کنترلرها مسئول دریافت و پردازش دستورات و سیگنالها از رابط کاربری و ماشین آسانسور هستند. این سیستمها با استفاده از الگوریتمهای مناسب و استفاده از سنسورها و تکنولوژیهای مختلف، حرکت صحیح و ایمن آسانسور را تضمین میکنند. برخی از سیستمهای کنترل آسانسور شامل کنترلرهای میکروپروسسوری، کنترلرهای قابل برنامه ریزی و سیستمهای کنترل هوشمند هستند.
اجزا و قطعات سیستم کنترل آسانسور عبارتند از:
۱. کنترلر آسانسور: کنترلر یکی از اجزای اصلی سیستم کنترل است که وظیفه کنترل عملکرد و حرکت آسانسور را برعهده دارد. این دستگاه شامل مدارها، سنسورها و برنامههای کنترل است که با همکاری سایر اجزا، حرکت ایمن و دقیق آسانسور را تضمین میکند.
۲. دکمههای کنترل: دکمههای کنترل در داخل و خارج آسانسور قرار دارند و به کاربران اجازه میدهند تا آسانسور را به طبقه مورد نظر حرکت دهند یا از وضعیت خاصی مانند توقف اضطراری استفاده کنند. این دکمهها اغلب شامل دکمههای طبقهبندی شده، دکمههای شروع/توقف و دکمههای وضعیت خاص میشوند.
۳. صفحه نمایش: صفحه نمایش یا دیسپلی در داخل آسانسور نمایشگری است که اطلاعاتی مانند طبقه فعلی، وضعیت آسانسور، هشدارها و دستورات را به کاربران ارائه میدهد. این صفحه نمایش میتواند یک نمایشگر السیدی یا لامپهای ال ای دی باشد.
۴. سنسورها: سنسورها در سیستم کنترل آسانسور استفاده میشوند تا اطلاعاتی مانند موقعیت آسانسور، وزن بار، وجود اشخاص و اطلاعات ایمنی را جمعآوری کنند. این سنسورها میتوانند سنسورهای مغناطیسی، سنسورهای فشار، سنسورهای حرکت و سنسورهای نوری باشند.
۳. سیستم لولهکشی هیدرولیکی
سیستم لولهکشی هیدرولیکی یک روش جایگزین برای موتور آسانسور است که در آسانسورهای هیدرولیکی استفاده میشود. در این سیستم، برای جابجایی آسانسور از سیال (معمولاً روغن) استفاده میشود. این سیستم شامل اجزایی نظیر مخزن روغن، پمپ هیدرولیک، لولهها، سیلندرها و واحدهای کنترل است. در حرکت آسانسور، سیال با استفاده از پمپ هیدرولیک به سیلندرها منتقل میشود و با تولید نیروی لازم، آسانسور را جابجا میکند. سیستم لولهکشی هیدرولیکی مزایایی نظیر صرفهجویی در فضا و نیاز کمتر به انرژی برق دارد، اما ممکن است نیاز به نگهداری و خدمات دورهای بیشتری داشته باشد.
با بررسی دقیق اجزای آسانسور شامل ماشین آسانسور، سیستم کنترل و سیستم لولهکشی هیدرولیکی، قابلیت فهمیدن عملکرد کامل آسانسور و نقش هر یک از اجزا در حرکت و کارایی آن بهبود خواهد یافت.
اجزا و قطعات سیستم لولهکشی هیدرولیکی آسانسور عبارتند از:
۱. پمپ هیدرولیکی: پمپ هیدرولیکی وظیفه ایجاد فشار و جابجایی روانکارهای هیدرولیکی را برعهده دارد. این پمپ معمولاً با استفاده از موتور الکتریکی کار میکند و میزان فشار مورد نیاز را برای عملکرد صحیح سیستم فراهم میکند.
۲. سیلندر هیدرولیکی: سیلندر هیدرولیکی مسئول ایجاد حرکت آسانسور در سیستم لولهکشی هیدرولیکی است. وقتی که روانکارهای هیدرولیکی با فشار تغییر میکنند، سیلندر هیدرولیکی این حرکت را تحت فشار میگیرد و باعث حرکت آسانسور به طرف بالا یا پایین میشود.
۳. صمامها: صمامها در سیستم لولهکشی هیدرولیکی آسانسور استفاده میشوند تا جریان روانکارها را کنترل کنند. صمامها قادرند جریان را در جهت دلخواه باز یا بسته کنند و در نتیجه حرکت آسانسور را کنترل کنند.
۴. لولهها و اتصالات: لولهها و اتصالات به عنوان راه انتقال روانکارها در سیستم لولهکشی هیدرولیکی عمل میکنند. این لولهها و اتصالات برای انتقال فشار و جریان روانکارها بین پمپ، سیلندر و صمامها استفاده میشوند.
سیستم لولهکشی هیدرولیکی آسانسور با استفاده از فشار و جریان روانکارها، به آسانسور امکان حرکت صاف و دقیق را میدهد.
مقاله پیشنهادی: چاله آسانسور در فونداسیون
عملکرد آسانسور
در بخش دوم این مقاله، به بررسی عملکرد آسانسور و رابط کاربری آن میپردازیم. در این قسمت، جوانب مختلفی از حرکت آسانسور و نحوه تشخیص و کنترل موقعیت آن بررسی خواهد شد. عملکرد آسانسور بر اساس سیستمی از نیروها، سنسورها و کنترلها تحت پیادهسازی مناسب صورت میپذیرد.
حرکت آسانسور
یکی از جوانب مهم عملکرد آسانسور، حرکت آن است. آسانسورها میتوانند به صورت عمودی بالا و پایین حرکت کنند و یا در صورت وجود طبقات افقی، از طریق راهروها حرکت کنند. در اینجا، سیستم کنترل آسانسور نقش حیاتی در تعیین سرعت، توقف و تشخیص موقعیت آسانسور دارد.
روشهای تشخیص موقعیت آسانسور
تشخیص موقعیت آسانسور از اهمیت بالایی برخوردار است و برای اطمینان از حرکت صحیح و ایمن آسانسور، از روشهای مختلفی استفاده میشود. یکی از روشهای تشخیص موقعیت آسانسور استفاده از سنسورها است. سنسورها میتوانند شامل سنسورهای فشار، سنسورهای خطی، سنسورهای مغناطیسی و سنسورهای اپتیکال باشند. با استفاده از این سنسورها، موقعیت آسانسور در طول مسیر تشخیص داده میشود و میتوان به صورت دقیق موقعیت آسانسور را کنترل کرد.
انواع سیستمهای قفلگشایی در حرکت آسانسور
در حرکت آسانسور، سیستمهای قفلگشایی نیز نقش مهمی را ایفا میکنند. این سیستمها معمولاً شامل قفلهای الکترومغناطیسی، قفلهای مکانیکی و قفلهای الکترونیکی هستند. قفلهای الکترومغناطیسی با استفاده از جریان الکتریکی و میدان مغناطیسی قفل را باز و بسته میکنند. قفلهای مکانیکی نیز با استفاده از مکانیزمهای فیزیکی قفل را قابل حرکت و قفل میکنند. قفلهای الکترونیکی همچنین با استفاده از تکنولوژیهای الکترونیکی و کدگذاری دیجیتالی عمل میکنند.
استفاده از انواع سیستمهای قفلگشایی در حرکت آسانسور بسته به نیازهای محیط و میزان امنیت مورد نیاز است. در صورتی که امنیت بالا و دسترسی محدود به آسانسور مورد نیاز باشد، قفلهای الکترونیکی با سیستمهای کنترل دسترسی مورد استفاده قرار میگیرند. اما در برخی موارد سادهتر، قفلهای مکانیکی ممکن است کافی باشند.
با مطالعه و درک حرکت آسانسور، روشهای تشخیص موقعیت و انواع سیستمهای قفلگشایی، میتوان عملکرد بهتر و ایمنتر آسانسور را تضمین کرد.
رابط کاربری آسانسور
در آسانسورها، رابط کاربری شامل دکمهها، نمایشگرها، نمادها و نشانگرهای مختلف است که کاربران از آنها برای تعامل با سیستم آسانسور استفاده میکنند. دکمهها معمولاً برای انتخاب طبقه مورد نظر، فعالسازی حالت استراحت، بستن و باز کردن درها و سایر عملیات مربوط به حرکت آسانسور استفاده میشوند. نمایشگرها نیز اطلاعاتی مانند طبقه فعلی، وضعیت آسانسور و اطلاعات دیگر را به کاربران ارائه میدهند.
رابط کاربری در آسانسور نقش بسیار مهمی در ارتباط بین کاربران و سیستم آسانسور ایفا میکند. این رابط باید ساده و قابل فهم باشد تا به کاربران امکان استفاده راحت و مهارتدهی را بدهد. دکمهها باید به صورت منطقی و قابل تشخیص باشند و نمایشگرها باید اطلاعات لازم را به صورت واضح و قابل فهم نمایش دهند. همچنین، استفاده از نمادها و نشانگرهای مناسب نیز به کاربران کمک میکند تا به سرعت و به راحتی اطلاعات مورد نیاز را دریافت کنند.
نکاتی درباره بهبود رابط کاربری آسانسور
برای بهبود رابط کاربری آسانسور، میتوان از روشها و تکنیکهای مختلفی استفاده کرد. اولاً، استفاده از رنگها و طرحبندی مناسب در دکمهها و نمایشگرها میتواند تشخیص آسانتر و مطمئنتر را برای کاربران فراهم کند. همچنین، استفاده از نشانگرها و نمادها با معانی قابل فهم و یکپارچه نیز میتواند ارتباطبین کاربران و عملکرد آسانسور را بهبود بخشد.
علاوه بر این، استفاده از صداها و سیگنالهای صوتی نیز میتواند در ارتباط بین کاربران و سیستم آسانسور موثر باشد. صداها میتوانند هشدارها، اعلانها و دستورالعملها را به کاربران انتقال دهند و برای راهنمایی آسانسور در صورت بروز خطاها و مشکلات نیز مفید باشند.
به طور کلی، بهبود رابط کاربری آسانسور با توجه به سادگی، واضحیت و قابلیت فهم برای کاربران، میتواند تجربه استفاده از آسانسور را بهبود بخشد و در نتیجه ایمنی و راحتی کاربران را افزایش دهد.
علاوه بر حرکت، رابط کاربری آسانسور نیز نقش مهمی در عملکرد آن ایفا میکند. رابط کاربری شامل دکمهها، صفحه نمایش، نمادها و نشانگرهای مختلف است که به کاربران امکان میدهد دستورات مورد نیاز خود را وارد کنند. این رابط کاربری باید ساده و قابل فهم باشد تا به کاربران امکان مهارت و استفاده آسان را بدهد. همچنین، در صورت بروز خطاها یا وضعیتهای خاص، نمادها و نشانگرهای مناسب برای ارائه اطلاعات به کاربران نیز در نظر گرفته میشوند.
اجزای ایمنی آسانسور
سیستمهای مختلفی در آسانسورها برای حفظ ایمنی کاربران مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامه، به معرفی برخی از این سیستمها و توضیح نقش و اهمیت آنها در حفظ ایمنی کاربران آسانسور میپردازیم:
لیمیت سوییچ
لیمیت سوییچ یک سیستم ایمنی است که محدوده حرکت آسانسور را کنترل میکند. این سیستم شامل سوئیچهای مکانیکی یا الکترونیکی است که در نقاط مشخصی در شاخص آسانسور نصب میشوند. هنگامی که آسانسور به سقف یا کف سر میخورد، لیمیت سوییچها فشاری را اعمال میکنند که منجر به توقف حرکت آسانسور میشود. این سیستم برای جلوگیری از برخورد آسانسور با سازهها و ایجاد صدمات جدی به کاربران استفاده میشود.
سیستم خاموشی اضطراری
سیستم خاموشی اضطراری یکی از مهمترین سیستمهای ایمنی آسانسور است. در صورت قطع برق یا بروز خطا در سیستم اصلی آسانسور، این سیستم به طور خودکار و در کمترین زمان ممکن حرکت آسانسور را متوقف میکند و کاربران را به طبقه ایمن نزدیک میکند. این سیستم شامل منابع تغذیه مستقل مانند باطریها و سیستمهای مخصوص خاموشی است که تأمین کننده برق برای عملکرد سیستمهای ضروری مانند نورپردازی اضطراری، دستگیرهها و نمایشگرها در زمان بروز خطا است.
دستگیره اضطراری
دستگیره اضطراری یک وسیله فوقالعاده مهم در ایمنی آسانسور است. این دستگیرهها بر روی دیوارهای آسانسور نصب میشوند و کاربران در صورت بروز خطر یا اضطراری میتوانند به آنها نگهداری کنند تا حرکت آسانسور متوقف شود. دستگیره اضطراری باعث ایجاد ارتباط فوری بین کاربران و پرسنل آسانسور میشود و به آنها کمک میکند در مواقع اضطراری کنترل و مدیریت صحیح را داشته باشند.
این سیستمهای ایمنی در آسانسورها جهت حفظ ایمنی و سلامت کاربران بسیار حائز اهمیت هستند. این سیستمها با ترکیب یکدیگر و با استفاده از فناوریهای پیشرفته به منظور جلوگیری از حوادث ناخوشایند و بهبود ایمنی کاربران مورد استفاده قرار میگیرند.
مگنت درب آسانسور
وسیله ای است که از یک سیم پیچ مغناطیسی، یک اهرم و یک جک تشکیل شده و بر روی کابین و طرف قفل ایمنی درب طبقات نصب می شود. به این صورت که قفل درب هنگام رسیدن به طبقات با فشار این مگنت باز می شوند.
قفل لولایی درب
قفل درب های آسانسور در طبقات و حرکت نکردن آسانسور در زمان باز بودن درب های کابین آسانسور به عهده ی این قفل می باشد.
الکتروسیگنال
در سیستم های جدید آسانسور و در بخش شناسایی ۲ سنسور جدید جایگزین سنسور های ثابت شده اند. این سنسور ها عملیات شناسایی را انجام و سیگنال ها را به وسیله ی تراوبل کابل به جعبه فرمان ارسال میکنند. بدین ترتیب آسانسور در جایگاه مناسب در طبقات می ایستد.
گاورنر آسانسور
یکی از متداول ترین راهکار های فعال سازی ترمز ایمنی آسانسور (پاراشوت) روش فعال کردن توسط گاورنر می باشد. زمان افزایش سرعت کابین از سرعت تعیین شده (%۱۱۵ سرعت نامی کابین) گاورنر سیم بکسل متصل شده به ترمز ایمنی (پاراشوت) را متوقف کرده و باعث فعال شدن ترمز ایمنی می شود.
فلکه هرز گرد آسانسور
هنگامی که فاصله ی مابین کابین و کادر وزنه و یا سیم بکسل های متصل به آنها بیشتر از طول فلکه ی کشش موتور باشد و این فلکه نتواند زاویه ی مناسبی برای سیم بکسل ها ایجاد کند از این فلکه برای به وجود آوردن اصطکاک میان کابل و فلکه ها و همچنین ایجاد تناسب زاویه سیم بکسل ها (زاویه آلفا) استفاده می شود.
کابین آسانسور
کابین آسانسور به عنوان بخش قابل مشاهده و قابل استفاده توسط مسافران، یکی از اجزای اصلی آسانسور محسوب میشود. نقش اصلی کابین آسانسور، حمل و نقل مسافران از یک طبقه به طبقه دیگر است. زیرا کابین آسانسور مکانی است که افراد میتوانند وارد آن شوند و با حرکت آسانسور به مقصد مورد نظر بروند.
اجزا و قطعات کابین آسانسور عبارتند از:
۱. سقف کابین: سقف کابین آسانسور، بخش بالایی کابین است که از جنس مقاوم و زیبا ساخته میشود. این قسمت معمولاً شامل نورپردازی، سیستم تهویه و نصب اتصالات ایمنی میشود.
۲. دیوارههای کابین: دیوارههای کابین آسانسور در اطراف آن قرار دارند و به عنوان سطوح محافظتی برای مسافران عمل میکنند. این دیوارها ممکن است از جنس فلز، شیشه، چوب یا مواد دیگر ساخته شوند.
۳. درها: درهای کابین آسانسور مسئول ورود و خروج مسافران به و از کابین هستند. آنها باید دارای سیستم قفلگشایی مناسب و قابلیت باز و بسته شدن آسان باشند. همچنین، درهای کابین معمولاً از جنس فلز یا شیشه ساخته میشوند.
۴. کف کابین: کف کابین آسانسور باید مستحکم، ضد لغزش و ظاهری زیبا داشته باشد. مواد مختلفی مانند چوب، سرامیک، مرمر و … برای ساخت کف کابین استفاده میشود.
۵. دکمهها و صفحه نمایش: درون کابین آسانسور، دکمههای کنترلی برای انتخاب طبقه و دیگر عملیات لازم قرار دارد. همچنین، صفحه نمایشی که معمولاً شامل نمایشگر طبقه و وضعیت آسانسور است، به مسافران اطلاعات لازم را ارائه میدهد.
۶. نورپردازی و سیستم تهویه: کابین آسانسور معمولاً دارای نورپردازی مناسب و سیستم تهویه است تا برای مسافران محیطی راحت و امن فراهم کند.
همه این اجزا و قطعات به همراه طراحی و ساخت با رعایت استانداردهای ایمنی، راحتی و زیبایی کابین آسانسور را بهبود میبخشند.
سایر قطعات و اجزای آسانسور
انکودر آسانسور
از مهمترین موضوعات مرتبط با آسانسور مبحث کنترل حرکت و سنجش میزان آن به صورت دقیق می باشد، از قطعاتی که برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرد انکودر نام دارد، که در حال حاضر با اشکال و انواع مختلفی در سطح بازار یافت می شوند. روش عملکرد این قطعه از آسانسور به این صورت است که به ازای هر دور ۳۶۰۰ پالس تولید می کند. در نتیجه با شمارش این پالس ها می توان میزان چرخش و میزان جابه جایی کابین را محاسبه کرد.
تابلو فرمان VVVF
این تابلو در موتور خانه قرار دارد و وظیفه ی آن به شرح زیر است :
- پذیرش درخواستها از کابین و طبقات
- نظارت بر حرکت بدون خطر کابین
- پاسخگویی به درخواستها با توجه به نوع سرویسدهی
- کنترل جهت حرکت و سرعت موتور اصلی
- تشخیص موقعیت کابین در هر لحظه
- کنترل تجهیزات الکتریکی مانند درب کابین، ترمز و …
- حفاظت الکتریکی از تجهیزات
- جعبه سه فاز آسانسور
تابلو فرمان AC2
این تابلو فرمان هم مانند تابلو فرمان VVVF در موتور خانه قرار میگیرد و وظایف مختلفی از قبیل موارد زیر را بر عهده دارد.
- پذیرش درخواستها از کابین و طبقات
- تشخیص موقعیت کابین در هر لحظه
- پاسخگویی به درخواستها با توجه به نوع سرویسدهی
- حفاظت الکتریکی از تجهیزات
- کنترل جهت حرکت و سرعت موتور اصلی
- کنترل تجهیزات الکتریکی مانند : درب کابین، ترمز و …
- نظارت بر حرکت بدون خطر کابین
تابلو سه فاز
در قسمت موتور خانه آسانسور برای انتقال برق سه فاز و تک فاز به دیگر تجهیزات آسانسور از یک تابلوی توزیع با نام تابلو سه فاز استفاده می شود که از قسمت های زیر تشکیل شده است :
- فیوز سه فاز
- لامپ سیگنال
- فیوز تک فاز
- انال و سیم
- پریز تک فاز
- فیوز سه فاز
دیکتاتور آسانسور
این قطعه بر روی درب آسانسور نصب شده و وظیفه ی جلوگیری از کوبیده شدن درب به کابین و روان بسته شدن آن می باشد.
اجزای ساختاری آسانسور
جک آسانسور هیدرولیک
جک آسانسور هیدرولیک یکی از اجزای اصلی و مهم سیستم آسانسور است که برای حرکت و جابجایی کابین آسانسور در طول طبقات استفاده میشود. جک هیدرولیک معمولاً شامل یک سیلندر و یک پیستون است که درون سیلندر حجم مایع هیدرولیکی وجود دارد.
با اعمال فشار به مایع هیدرولیکی، پیستون به سمت بالا حرکت میکند و کابین آسانسور را به طبقه بالاتر میبرد. این جکها قدرت بالا و کارایی فوق العاده در انتقال بار را دارا هستند.
همچنین، جک آسانسور هیدرولیک به دلیل عدم نیاز به چرخش و قدرت برق برای عملکرد، به عنوان یک راه حل مطمئن و پایدار در سیستم آسانسور استفاده میشود. با استفاده از سیستم کنترل و مکانیزمهای مناسب، جک هیدرولیک به طور دقیق و پایدار عمل میکند و حرکت صاف و بیصدا آسانسور را تضمین میکند.
ترمز آسانسور
ترمز آسانسور یکی از اجزای حیاتی و ایمنی آسانسور است که در صورت لزوم توقف و تثبیت آسانسور را تامین میکند. ترمز آسانسور عموماً شامل سیستمهای ترمز کششی یا ترمز هیدرولیکی است. سیستم ترمز کششی با استفاده از یک برجسته و پیچومه میکانیکی، کابلهایی که به قسمت فوقانی آسانسور متصل هستند را کشیده و باعث توقف آسانسور میشود. از سوی دیگر، سیستم ترمز هیدرولیکی از فشار مایع هیدرولیکی برای کنترل و تثبیت حرکت آسانسور استفاده میکند.
این سیستم با تنظیم جریان مایع هیدرولیکی، فشار را تغییر میدهد و باعث توقف آسانسور میشود. ترمز آسانسور باید دقیق، قوی و قابل اعتماد باشد تا در شرایط اضطراری و در صورت وقوع هرگونه خطر، بتواند آسانسور را به صورت ایمن متوقف کند و جان و امنیت مسافران را حفظ کند.
شاسی آسانسور
شاسی آسانسور یکی از اجزای اصلی و بنیادی سیستم آسانسور است که برای نگهداری و حمایت از سایر قطعات آسانسور استفاده میشود. شاسی کشی آسانسور شامل تمامی اجزا و سازههایی است که کابین آسانسور را حمل و نقل کرده و در طول طبقات حرکت میدهد. این شاسی عمدتاً شامل ریلها، چرخها، سیستمهای راهنما و سیستمهای تعلیق است که با همکاری با موتور و سیستم کنترل آسانسور، حرکت کابین را ممکن میسازد.
شاسی موتور آسانسور به عنوان بخشی از شاسی آسانسور عمل میکند و شامل اجزای مرتبط با موتور آسانسور است. این شاسی شامل موتورها، صفحات پایه، قطعات اتصال و سیستمهای تثبیت موتور است. موتور آسانسور نیروی مورد نیاز برای حرکت کابین را ایجاد میکند و با استفاده از سیستم ترمز و سایر قطعات ایمنی متصل به شاسی، کنترل شده و کابین را به صورت ایمن در طول طبقات جابجا میکند.
هدف اصلی شاسی آسانسور و شاسی موتور آسانسور، ایجاد یک ساختار محکم و پایدار برای حمایت از کابین آسانسور و اجزای دیگر آن است. این اجزا به طور مستقیم تاثیری بر عملکرد و ایمنی آسانسور دارند و لذا طراحی و ساخت آنها با رعایت استانداردها و مقررات ایمنی بسیار حائز اهمیت است.
تراول کابل آسانسور (سیم بکسل آسانسور)
به دلیل اینکه کابین یک قسمت در حال تحرک است، می بایست برق توسط کابل های ویژه به این قسمت وصل شود که به آن تراول کابل می گویند، نام این کابل برگرفته از ویژگی آن به معنی کابل در حال سفر می باشد.
این کابل از مجموعه سیم های به هم چسبیده متشکل شده است که جریان الکتریکی از آن عبور کرده و به کابین می رسد. در ساختمان های مرتفع و یا آسانسور های پر سرعت پوشش تراول کابل ذخیم تر بوده و در بافت کابل از رسته های مقاوم در برابر کشش و تنش استفاده می شود که معمولا با رشته هایی از سیم بکسل تجهیز می شوند.
کفشک آسانسور
به صورت کلی دو نوع کفشک آسانسور با نام های کفشک های غلطکی و کفشک های لغزشی وجود دارد، این کفشک ها در هر دو طرف و در بالا و پایین بر روی کادر وزنه تعادل و یوک کابین نصب می گردد و با ریل های آسانسور در تماس هیتند که با حرکت در امتداد آنها کابین و وزنه تعادل را هدایت می کنند.
براکت ریل آسانسور
براکت ها پایه هایی هستند که ریل ها توسط آنها به دیواره ی چاهک آسانسور متصل می شوند و بسته به اندازه و ظرفیت کابین آسانسور و همچنین نوع ترمز آنها و سرعت حرکتشان از انواع و اقسام مختلف براکت استفاده می شود، فاصله نصب براکت ها باید اندازه ای باشد که در صورت ترمز اضطراری، مانع مشکلات ریل شود.
ریل آسانسور
ریل راهنمای آسانسور عبارت است از هدایت کننده و نگهدارنده ی آسانسور در مقابل حرکت پاندولی کابین در مقابل بار های نا متوازن که امکان دارد بر روی کابین اعمال شود (به عنوان مثال حرکت مسافر در داخل کابین آسانسور) جلوگیری میکند.
لقمه ی ریل
لقمه ها قطعات فلزی هستند که ریل ها را به براکت متصل میکنند.
پشت بند ریل آسانسور
صفحه ای است از جنس فلز که در محل تلاقی و اتصال دو ریل از پشت با اتصال پیچ و مهره قرار می گیرد.
سیم بکسل
سیم بکسل کابلی است متشکل از دسته سیم ها یا رشته ها (Strand) هستند که حول سیم مرکزی پیچیده می شوند که برای تعلیق کابین و وزنه تعادل در آسانسور ها استفاده می شوند سپس این دسته سیم ها حول مغزی (Core) فیبری یا فولادی که شامل چند لایه سیم است (wire) پیچیده می شوند
قلاب سر بکسل
کابین و وزنه های تعادل توسط سیم بکسل های معلق نگاه داشته می شوند. سیم بکسل ها از یک طرف به چهار چوب کابین (یوک) و از طرف دیگر به چهار چوب وزنه تعادل متصل می گردد. این اتصال توسط قطعه ای به نام قلاب سر بکسل صورت می گیرد که شامل یک سوکت گوه ای است که همراه یک فنر مارپیچ فولادی یا ضربه گیر لاستیکی می باشد.
وزنه تعادل Counter Weight
فولادی و وزنه های داخلی از جنس چدن، سرب، بتن و … تشکیل شده که ضمن متعادل نمودن وزن کابین آسانسور و باری که حمل می کند باعث ایجاد کششی بین سیم بکسل و فلکه ها شده و نیروی اصطکاک مورد نیاز جهت حرکت سیم بکسل بر روی فلکه محرک را تامین می کند.
جعبه ریویزیون
جعبه ای است که به منظور کنترل دستی آسانسور مورد استفاده قرار می گیرد و محل نصب آن بالای کابین آسانسور او برای سهولت کار سرویس کار یا تکنسین آساسور می باشد.
سایر قطعات آسانسور
- پارک پلیت آسانسور
- پاراشوت آسانسور
- اینورتر آسانسور
- آرام بند آسانسور
- درایو آسانسور
- درایو آسانسور چیست
- درب موتورخانه آسانسور
- زنجیر جبران آسانسور
- ضربه گیر آسانسور
- فلکه آسانسور
- فلکه هرزگرد آسانسور
- قیمت ups آسانسور
- کفی آسانسور
- کلید آسانسور
- کنتاکتور آسانسور
- کوپل آسانسور
- گاورنر آسانسور
- گیربکس آسانسور
نتیجهگیری
در این مقاله، به بررسی اجزای آسانسور و عملکرد آنها در حرکت و ایمنی آسانسور پرداختیم. اجزای آسانسور از قبیل سیستمهای حرکت، رابط کاربری و سیستمهای ایمنی نقش حیاتی در کارایی و ایمنی آسانسور دارند.
با توجه به اهمیت بالای اجزای آسانسور و عملکرد آنها در حفظ ایمنی و کارایی آسانسور، نیاز به نگهداری و بازرسی دورهای برای حفظ کارایی و ایمنی آسانسور بسیار ضروری است. منظمترین نگهداری و بازرسی، عمر مفید آسانسور را افزایش میدهد و خطرات ناشی از عملکرد نامناسب آن را کاهش میدهد. به یاد داشته باشید که ایمنی کاربران همیشه در اولویت بالاتر قرار دارد و نگهداری به موقع و صحیح آسانسورها از اهمیت بسیاری برخوردار است.